Een buskruitmotor is, net als een stoommachine, een verbrandingsmotor. Alleen liep deze motor niet op stoom maar op buskruit. Of eigenlijk niet, maar dat was wel het plan. Het was ook de eerste zuigermotor ooit.
VOORGESCHIEDENIS
Uitvinder: Tang Fu (China, circa 900). Buskruit is dus een Chinese uitvinding, die voor het eerst werd gebruikt als vuurwerk. Vandaar was het maar een kleine stap om die vuurwerkraketten te gaan gebruiken als regelrecht oorlogswapen. Behalve de Chinezen hebben ook de Mongolen zich hiermee bezig gehouden. In Europa experimenteerde eeuwen later het Franse – en omstreeks 1650 zelfs het Nederlandse – leger met raketwapens.
BUSKRUITMOTOR
Uitvinder van de voorloper van de verbrandingsmotor: Christiaan Huygens (Nederland, 1673). Huygens bedacht het zuiger-en-kruk-mechanisme waarmee de eerste inwendige verbrandingsmotor ooit gebouwd zou kunnen worden. Huygens deed dat niet zelf en dat was misschien ook maar goed, omdat hij buskruit als brandstof wilde gebruiken. De bedoeling was dat deze motor de fonteinen in de tuinen van de Franse koning Louis XIV zou aandrijven, maar zover is het nooit gekomen.
Zo werd niet Huygens maar Samuel Morland (Engeland, 1675) de uitvinder van de buskruitmotor. Deze was natuurlijk niet geschikt voor de aandrijving van voertuigen, maar wel voor de aandrijving van pompen om het grondwaterpeil in mijnen te beteugelen. Dat was heel belangrijk, want daardoor kon er dieper worden gegraven. Net als bij Huygens was ook hier buskruit als brandstof voorzien. Maar omdat ook Morlands motor de testfase nooit ontgroeide, wordt niet zijn buskruitmotor niet erkend als de eerste verbrandingsmotor ooit.
Vermeldenswaard is nog, dat George Cayley (Engeland, 1808) serieus van plan was om zijn ‘eerste’ vliegtuig te laten vliegen op buskruit. Hij stelde net op tijd vast, dat dit spul voor deze toepassing iets te heftig reageerde.